گروه اقتصادـ کشاورزی شهداد همچنان روی پاهای لرزان خود ایستاده و اگرچه از پرتقال پرنام گذشتهاش خبری نیست و نخلستانهایش هم یکی پس از دیگری رو به سوختن گذاشته و کشت و پرورش حنای معروف شهدادی هم دیگر با آن همه زحمتی که دارد برای کسی جذاب نیست اما سیر آن چند سالی رونق گرفته است. محصولی که به گفتهی یکی از اهالی مطلع منطقه و فعالان کشاورزی بر سیر اهواز برتریهایی دارد؛ هم رنگ خوشتر و هم تندی بیشتری و هم اندازهی بزرگتری دارد. سالها بود کسی اما سیر نمیکاشته تا اینکه از حدود چهار سال قبل؛ کشت سیر آغاز شد اما کار به آنجا رسید که امسال «کشاورزان سیر شهداد بیچاره شدند»؛ اوائل، سیر را کنار مزرعه هر کیلو سه هزار تومان از کشاورزان میخریدند اما امسال به کیلویی هزار تومان رسید آن هم در شرایطی که همین سیر را در اصفهان بستهبندی کرده و در تبریز کیلویی 10 هزار تومان میفروشند!
به گزارش فردایکرمان، کشت سیر هم به این سادگی نیست. محصولی است که به تعبیر کشاورزان زود و زیاد قارچ میزند و از سه ماه قبل از برداشت؛ باید مدام علفهای هرز مزرعهی سیر را حذف کنند؛ این کار هم زحمت زیادی دارد و هم هزینهی بالایی. محمدصالح غلامحسینزاده که اهل شهداد، عضو شورای شهر و دانشآموختهی مهندسی عمران در مقطع کارشناسی ارشد است؛ شرحی از این روزهای کشاورزی شهداد ارائه و پیشبینی میکند کشاورزان امسال سیرکاری را کنار میگذارند.
کسی دیگر حنا نمیکارد
او که خود فعالیت کشاورزی نیز در این منطقه دارد به «فردای کرمان» میگوید که از کشت پرتقال و خرما هم دیگر استقبال نمیشود؛ چرا که هوا گرم شده و آفات زیاد. غلامحسینزاده از این روزهای حنای معروف شهداد هم میگوید؛ اینکه جز یکی، دو نفر دیگر کسی در شهداد حنا و وسمه نمیکارد و توضیح میدهد دلیلش این است حنا خیلی به علف حساس بوده و در سالهای اخیر؛ مزارع حنا به علف نشسته و دلیل آن هم استفاده از کود و تحت تاثیر خوراکی است که دامهای تولیدکنندهی این کود مصرف میکنند. او میگوید علفها حنا را خفه میکنند.
کشت یونجه رونق گرفته است
او در همینحال، کشت یونجه را در منطقه مطلوب و البته پرطرفدار میداند و پیشنهاد میکند الگوی کشت جدید هم یونجه باشد و از سرمایهگذاری موفق فردی خارج از شهداد خبر میدهد که در این زمینه انجام داده و با کشت 500 هکتار یونجه؛ خوراک چهار هزار راس گاو را تامین میکند.
او میگوید: «یونجهی شهداد 9 درو دارد در حالیکه در دیگر مناطق سه تا پنج درو دارد و همین باعث شده بازار خیلی خوبی داشته باشد».
به گفتهی او، دامپروری هم در شهداد رونق فراوان دارد و روزانه 20 تا 30 راس گاو از این منطقه به کشتارگاه کرمان میرود و این یعنی یونجهای که کشت میشود هم بیشتر در شهداد برای پرورش دامها استفاده میشود.
کشاورزی با کمبود نیروی انسانی مواجه است
اینها اما بدان معنا نیست که کشاورزی توانسته بار رونق اقتصادی شهداد را بر دوش بکشد. این عضو شورای شهر شهداد میگوید که مردم اینجا خیلی دلسردند و بهدلیل مهاجرت زیادی که اتفاق افتاده؛ با کمبود جدی نیروی انسانی در مزارع و باغات روبهرو شدهاند. کشاورزی شهداد نیز همچون اکثر مناطق استان از نبود تکنولوژی روز رنج میبرد.
به گفتهی غلامحسینزاده؛ زمین در شهداد اکنون ارزانترین قیمت را دارد و یک قصب (25 مترمربع) زمین اعلا را با یک میلیون تومان میتوان خرید و در برخی مناطق دیگر نیز زمین متری چهار هزار تومان است!
این عضو شورای شهر شهداد نگران کشاورزی منطقه است با این همه ظرفیتهایی که برای رونق و توسعه دارد.
غلامحسینزاده بارها بر این مسئله تاکید میکند که شهداد آب کافی دارد و در جایی از سخنانش اظهار میکند: «من در پایاننامهام دربارهی احداث یک سد زیرزمینی در شهداد مطالعاتی انجام دادهام و دکتر خانجانی و دکتر طیاری نیز در این مطالعات حضور داشتهاند؛ نتایج ما نشان میدهد امکان احداث این سد زیرزمینی در شهداد وجود دارد و میتوان ضمن بهرهمندی از مزایای این نوع سد نسبت به انواع دیگر آن؛ بخشی از آب شرب شهر کرمان را نیز تامین کرد».
این ادعای او جای تامل دارد و بد نیست کسانی متولی کار هستند در این تنگنای آبی آن را از نظر دور ندارند.
در همینحال، عضو شورای شهر شهداد دربارهی هدررفت بالای آب در این منطقه نیز هشدار میدهد؛ آب شهداد از منطقهی کوهستانی کوهپایه سرازیر میشود و در مسیر خود، با آبی که از سمت فوسک میآید به هم رسیده و راهی شهداد میشود. این آب را مردم محلی آب مقسم میگویند و آب دیگری هم در شهداد وجود دارد که به آن آب نو میگویند و از قنات تامین میشود.
غلامحسینزاده تصریح میکند: «مشکل ما در شهداد عدم مدیریت صحیح آب است که در طول مسیر آب رودخانه بهدلیل نبود تاسیساتی که آن را مهار کند، بخشی از آن هدر رفته و به اصطلاح محلی آب به شمع میرود و از کل این آب، تنها حدود یکسوم به شهداد میرسد. همچنین؛ در زمستان و زمانی که در کوهپایه بارندگی میشود رودخانه خروشان شده و با خروج از مسیر اصلی خود، به کویر میرود».
وی ادامه میدهد: «سیلابی شدن رودخانه، معمولا بخشی از جادهی شهداد ـ نهبندان را میبرد و یا خسارات زیادی به آن میزند». او تاکید دارد باید برای استفاده این آبهای جاری در شهداد چارهای اندیشیده شود.
این شهر باستانی باشکوه؛ با این موقعیت و ظرفیت و ثروت کشاورزی اما گرفتار نگاههای سطحی و شتابزدهی تصمیمسازان و تصمیمگیران در است و کسی میگفت کابوس آن را دیده که شهداد به کویر پیوسته است. شهداد بدون کشاورزی گردشگری هم نخواهد داشت؛ این را غلامحسینزاده میگوید و میافزاید: «شهداد باید سبز باشد تا گردشگر بیاید».
نظر خود را بنویسید