فردای‌کرمان ـ اسما پورزنگی‌آبادی: بیمارستان‌های شهر کرمان مدام در حال افزایش تخت‌های کرونا هستند. همین الان که شما مشغول خواندن این متن هستید، در بیمارستان افضلی‌پور، عده‌ای در تقلا هستند تا سالنی که برای آموزش دانشجویان مورد استفاده بوده را با تجهیز به 60 تخت، به بخش کووید تبدیل کنند. تا صبح امروز چهارشنبه، حدود 400 بیمار در این بیمارستان بستری بوده‌اند. در حالی که عده‌ای روی تخت‌ها دارند درد می‌کشند و عده‌ای نیز در حال تحمل سوگِ در تنهایی هستند؛ برخی، در سال دوم این پاندمی دهشتناک، در اماکن عمومی، ماسک بر صورت ندارند، عده‌ای نیز بساط میهمانی و دورهمی‌شان به‌راه است و برخی هم به دام خوش‌خیالی یک نوبت واکسنی افتاده‌اند که به آن‌ها تزریق شده؛ آن هم در شرایطی که بارها متخصصان اعلام کرده‌اند حتی وقتی دو نوبت واکسن‌تان را دریافت کردید هم، توصیه‌های بهداشتی ویژه‌ی کرونا را رعایت کنید و تنها زمانی ماسک‌ها را بردارید که از سوی ستاد کرونا این موضوع رسما اعلام شود.
البته در این میان و در حالی‌که برخی از پزشکان و پرستاران، خسته و درمانده، در لباس‌های حفاظتی بدن‌شان تاول زده است، عده‌ای برخلاف همه‌ی توصیه‌های علمی، تعطیلی را مفید نمی‌دانند. تصاویر روشن‌تری از این روزهای پردرد و مرگ کرونایی را، دکتر محمدحسین مهرالحسنی، رئیس بیمارستان افضلی‌پور ارائه می‌کند که در ادامه می‌خوانید. این گفت‌وگو غروب سه‌شنبه 19 مردادماه انجام شده است.
آقای دکتر، لطفا از بخش کرونایی بیمارستان افضلی‌پور بگویید. این روزها آنجا چه خبر است؟
در پیک چهارم برنامه‌ریزی کردیم که بیمارستان، 250 بیمار را پوشش دهد، برای پیک پنجم هم یک بخش با 30 تخت را اضافه کردیم و برنامه‌ریزی ما برای 300 بیمار بود اما متاسفانه در این پیک، تعداد بیماران خیلی زیاد شد و هم‌اکنون، حدود 405 تخت را برای بیماران کرونا ساماندهی کرده‌ایم و در حال برنامه‌ریزی هستیم تا 30 تخت دیگر را نیز اضافه کنیم که امکان بستری برای 450 بیمار فراهم شود. در حال حاضر، 365 بیمار قطعی در بیمارستان افضلی‌پور بستری هستند و حدود 150 نفر هم که وضعیت بهتری داشته‌اند، بستری موقت هستند؛ به این صورت که داروی مورد نیازشان را در ساعتی مقرر از بیمارستان تحویل گرفته و می‌روند. همین الان، در حال برنامه‌ریزی هستیم تا فردا فضایی که سالن دانشجویی بوده را با 60 تخت ساماندهی و بیماران سرپایی را به آنجا منتقل کنیم تا آن بخش که اکنون بیماران سرپایی آنجا هستند، به بیماران بستری اختصاص یابد و ظرفیت بیمارستان به 450 تخت برسد. ضمن اینکه هم‌اکنون، به حدود 40 بیمار هم خدمات در منزل (Home care) ارائه می‌دهیم که یا بعد از چند روز بستری، برای ادامه‌ی درمان به منزل منتقل شده‌اند یا از مرکز بستری موقت به خانه می‌روند یا از مطب پزشکان متخصص برای اینکه فشار روی بیمارستان بالاتر نرود، مستقیم برای مراقبت در منزل، به خانه می‌روند. در مجموع، 200 بیمار بستری موقت و تحت مراقبت در منزل داریم و حدود 360 بیمار در بیمارستان بستری هستند تا فردا صبح ساعت 6، این آمار به 400 بیمار خواهد رسید.
مدت زیادی است که آمار بستری‌شدگان روزانه در استان بیش از 200 نفر است. همچنان روند مراجعه به بیمارستان افضلی‌پور هم صعودی است؟
بله متاسفانه روند افزایشی است و پیش‌بینی شده تا آخر مردادماه روند همین‌طور ادامه پیدا کند و با شیبی ملایم، افزایشی باشد. ما نیز برای 450 بیمار داریم امکانات را پیش‌بینی می‌کنیم. با توجه به شروع ماه محرم و تجمعات، برنامه‌ریزی برای شرایط جدید را هم باید داشته باشیم. ویروس دلتا، هم سرعت سرایت و هم شدت بیماری‌زایی بیش‌تری دارد؛ برای همین، روند افزایشی به‌صورت تکانه‌ای ادامه یافته است. همین الان، بیمارستان‌های شفا و باهنر هم درگیر کووید هستند. بیمارستان باهنر دیروز 25 تخت اضافه کرد و به 100 بیمار کووید خدمات‌رسانی می‌کند. در بیمارستان شفا هم فکر می‌کنم حدود 80 بیمار بستری باشند. ظرفیت بیمارستان‌های نظامی شهر هم تکمیل است و بیمارستان تامین اجتماعی نیز حدود 200 بیمار دارد. تمام بیمارستان‌های شهر کرمان درگیر و وضعیت ما را دارند. تمام تلاش این است بیماران در راهرو یا روی ویلچر نمانند و خدمات به‌صورت بستری یا بستری موقت یا مراقبت در خانه ارائه می‌شود.
گفته می‌شود بیماران در این پیک، بدحالتر از قبل هستند. وضعیت بیماران در بیمارستان افضلی‌پور چگونه است؟
متاسفانه بیماران در این پیک، بدحالتر شده‌اند و ریه‌ها بیشتر درگیر شده است. هم‌اکنون 43 تخت آی‌سی‌یو کووید داریم. 60،70 بیمار آی‌سی‌یو داریم که 43 نفرشان در خود بخش و بقیه در داخل بخش‌ها، خدمات آی‌سی‌یو را دریافت می‌کنند. تلاش این است تا حد امکان، ونتیلاتور کمتر به بیماران وصل شود، چون بازگشت آن‌ها کم است بنابراین، از دستگاه‌های دیگر استفاده می‌شود تا به تنفس بیماران کمک شود.
از نظر تامین اکسیژن مشکلی ندارید؟
خوشبختانه زیرساخت خوبی ایجاد شده است. حدود هشت دستگاه اکسیژن‌ساز و چهار مخزن شامل دو مخزن 10 تنی و یک 30 تنی و یک 20 تنی داریم و اکسیژن از بردسیر و سرچشمه و سیرجان تامین می‌شود و گاهی که دچار کمبود می‌شویم از هرمزگان و عسلوییه کمک می‌گیریم. امیدواریم به‌زودی فولاد زرند هم وارد مدار شود و بتوانیم اکسیژن را از این محل نیز تامین کنیم.
میانگین سنی بیماران هم در این پیک پایین آمده است. در گزارش آماری روزانه، می‌بینیم که هر روز تعدادی جوان و حتی نوزاد، مبتلا و فوت شده‌اند. در بیمارستان افضلی‌پور هم چنین مواردی وجود داشته است؟
بله. چون میانگین سنی پایین آمده، به همین دلیل، مراقبت‌های بیش‌تری نیز باید لحاظ شود. مادران بارداری هستند که درگیر بیماری می‌شوند. تلاش زیادی می‌شود تا جان مادر حفظ شود اما گاهی متاسفانه، برخی فوت می‌کنند. در بین نوزادانی که مادران آن‌ها مبتلا بوده‌اند، مواردی مرگ‌ومیر نیز رخ داده است که علت آن کووید بوده است. نوزاد به‌‌دنیا می‌آید در حالی که دچار مشکلات ریوی، گوارشی و قلبی است که همکاران معتقدند ویروس، از مادر به آن‌ها منتقل شده است. تعداد کودکان و جوانان نسبت به پیک‌های قبل، افزایش پیدا کرده اما سهم‌شان نسبت به دیگر گروه‌های سنی، پایین‌تر است. همین جا بگویم که با توجه به افزایش زیاد بیماران، فشار کاری به پرستاران بالا رفته است. نیروی موردنیاز، از طریق دانشگاه تامین شده و بیمارستان‌های دیگر هم به ما کمک می‌کنند ولی چون تعداد بیماران زیاد است، پرستاران ما خسته و دچار فرسایش شده‌اند. پزشکان و رزیدنت‌ها هم همین وضعیت را دارند. با توجه به افزایش تخت‌ها، قصد داریم از پزشکان عمومی نیز استفاده کنیم تا با کمبود نیروی پزشک مواجه نشویم.
به نسبت افزایشی که در شمار بستری‌شدگان در این پیک رخ داده، مرگ‌ومیرها بالا نیست. شما هم این موضوع را تایید می‌کنید؟
بله. چند دلیل دارد. یکی اینکه مهارت و تخصص نیروی انسانی افزایش پیدا کرده است. همچنین، مردم هم حساس‌تر شده و به محض بروز علائم و به‌موقع، مراجعه می‌کنند، مدیریت شرایط نیز طوری شده که تامین دارو و مراقبت نسبت به قبل بهتر شده است. ضمن اینکه عده‌ای با گونه‌ها‌ی قبلی مبتلا شده و ایمنی اولیه‌ای نسبت به ویروس جدید پیدا کرده‌اند. واکسیناسیون هم که در حال انجام است. با این حال، کسانی حتی از همکاران ما که واکسن زده‌اند، مجدد مبتلا شده و می‌شوند. همین الان، حدود 35 نفر از پرستاران ما، با وجود اینکه واکسن زده‌اند، دچار کووید شده‌اند و در مرخصی استعلاجی به‌سر می‌برند. خوشبختانه کارشان به بستری نکشیده و سه، چهار روز بیش‌ترعوارض بالینی را ندارند. همین افراد، اگر واکسن تزریق نکرده بودند، مشخص نبود چه وضعیتی پیدا می‌کنند.
اشاره کردید که بارها به تخت‌های کرونای بیمارستان افزوده‌اید. اضافه کردن تخت نباید کار ساده‌ای باشد. درباره‌ی دشواری‌های این کار بگویید.
کل دانشگاه درگیر تامین تجهیزات و تخت می‌شود. تخت اضافه کردن یعنی تامین فضای فیزیکی و اکسیژن و دارو و پرستار و پزشک و نیروی خدماتی و همراه با آن، افزایش آزمایشات و سی‌تی‌اسکن و حتی آشپزی و تغذیه‌ی بیماران. فشاری که به همکاران وارد شده، بیشتر می‌شود؛ ضمن اینکه هزینه‌های زیادی هم به سیستم بهداشت و درمان تحمیل می‌شود.
از فشارهای جسمی و روحی که به پزشکان و پرستاران وارد شده زیاد شنیده‌‌ام. لطفا شما توصیفی از شرایط همکاران‌تان داشته باشید.
پرستاران با لباس‌های مخصوص در گرما مجبورند با استرس بالایی کار کنند و الان که آمار بیماران زیاد شده، هر پرستار بین شش تا 10 بیمار را باید مدیریت کند و هنگامی که بیماران بدحال باشند، طبیعی است که توجه بیش‌تری هم نیاز است. در آی‌سی‌یو هم به‌ازای هر پرستار، دو تا سه بیمار وجود دارد. این شرایط سخت در کوتاه‌مدت هم نبوده است؛ از نیمه‌ی دوم اردیبهشت‌ماه بود که ما به بیش از 200 بستری رسیدیم و تاکنون این تعداد کمتر نشده، در چند هفته‌ی اخیر، به بیش از 300 نفر و در روزهای اخیر، به 350 تا 400 نفر رسیده است. این حجم از بیماران، فشار کاری بسیار زیادی به همکاران ما وارد کرده است. از طرفی، خانواده‌های پرستاران و پزشکان نیز در خطر هستند و این هم فشار روانی مضاعفی به آن وارد کرده که باعث انتقال بیماری به خانواده شده‌اند یا خواهند شد. وقتی هم بیماران فوت می‌کنند، وضع برایشان دشوارتر می‌شود. با وجود همه‌ی این سختی‌ها، باید به انتظارات بیماران نیز به‌موقع پاسخ بدهند. واقعا کادر درمان شرایط بسیار سختی دارند.
آقای دکتر، چه‌طور می‌توان این پیک که خیلی هم طولانی شده را مدیریت کرد؟ برخی می‌گویند تعطیلی راهکار مفیدی نیست. شما نظرتان چیست؟ آیا نیاز است استان تعطیل شود؟
تصمیم‌گیری درباره‌ی تعطیلی که برعهده‌ی ستاد کروناست اما آنچه مشخص است اینکه با تعطیلی و شکستن زنجیره‌ی انتقال بار مراکز درمانی کمتر می‌شود ولی همزمان باید واکسیناسیون نیز پیگیری شود. در واقع، رعایت اصول بهداشتی، فاصله‌گذاری اجتماعی و کاهش تجمعات و همزمان انجام واکسیناسیون، فشار را از مراکز درمانی کمتر می‌کند.
شما این درخواست را دارید که استان را تعطیل کنند؟
من نمی‌توانم برای شرایط استان تصمیم بگیرم ولی باید تا جایی که ممکن است تجمعات کاهش یابد و زنجیره‌ی انتقال شکسته شود.
مدتی پیش، فیلمی از بیمارستان افضلی‌پور در یکی از رسانه‌های برون‌مرزی و بعد در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که از کمبود دارو خبر می‌داد. الان وضعیت چگونه است؟ ماجرای آن فیلم چه بود؟
به هر حال، میزان مصرف دارو در کشور افزایش یافته است. در بیمارستان افضلی‌پور، برای مصرف دارو، تیم علمی که متخصصین عفونی و ریه نیز عضو آن هستند، تشکیل شده و متناسب با شرایطی که وجود دارد، پروتکل تجویز دارو را تنظیم کرده‌اند. وقتی مصرف بالا می‌رود، با مشکل مواجه می‌شویم اما تمام تلاش این است که دارو در اسرع‌وقت تامین شود. در حال حاضر، از لحاظ داروهای کووید و رمدسیویر مشکلی نداریم و برای داروهای ضدانعقادی جایگزین نیز پروتکل تعریف شده است. برای تهیه‌ی سِرُم هم اقداماتی انجام شده و مشکلی نداریم. فیلمی که نمایش داده شد، مربوط به بخش بستری بیمارستان نبود و از بخش بستری موقت و سرپایی و در ساعت شب گرفته شده بود. طبق روال همیشگی، شب‌ها 17 تا 18 بیمار مراجعه می‌کردند ولی آن زمان که فیلم تهیه شد، تعداد مراجعان به حدود 40 نفر رسیده بود. همکاران، متناسب با این تعداد، درخواست سرم و دارو داده بودند و باید از بخش دیگری از بیمارستان به آن محل منتقل می‌شد. در فاصله‌ی انتقال دارو، این فیلم ضبط شد. بعد از آن با برخی از کسانی که در فیلم بودند صحبت کردم، می‌گفتند نمی‌دانستیم فیلم این‌طور پخش می‌شود. ترسی داشتند که 30 درصد ریه‌شان درگیر است و اگر دارو نرسد، بدحال شوند؛ در حالی‌که این‌طور نیست و چنانچه ریه آن‌قدر درگیر و حال‌شان بد بود در بیمارستان بستری می‌شدند. به هر حال، این فیلم تهیه و منتشر شد. همکاران من سعی کرده بودند شرایط را مدیریت کنند و پاسخگو باشند تا سِرم و دارو برسد. حدود سی دقیقه تا یک ساعت بعد از آن، سوپروایزر بیمارستان، چند نیرو به کمک فرستاد و تزریقات انجام شد و روزهای بعدی درمان ادامه یافت. ما در شرایطی هستیم که پیک بیماری طولانی شده، از مردم تقاضا داریم بیشتر حوصله کنند مخصوصا وقتی نوبت اول دارو باید تزریق شود، ابتدا نیاز است آزمایشاتی انجام شود؛ تا زمان رسیدنِ نتیجه‌ی آزمایش، مقداری زمان نیاز است و در این مدت، باید صبوری کنند. پرستاران واقعا خسته و تحت فشار هستند؛ پخش آن فیلم، از لحاظ روحی آسیب دیگری به پرستاران و پزشکان ما وارد کرد و ما سعی کردیم پاسخی بدهیم و قدردانی از زحمات‌شان داشته باشیم. انصاف این بود کادر درمانی که خسته است و یک و نیم سال درگیر شرایط سختی است را این‌طور زیر سوال نبرند. / الف
نظر خود را بنویسید