مصرف گل و شیشه از علل شایع بستری در بیمارستان‌های روانپزشکی است

فردای‌کرمان ـ اسما پورزنگی‌آبادی: برخلاف آنچه که تصور می‌شود، مصرف مادۀ مخدر «گل» که بیش‌تر هم در بین جوانان رایج است، اعتیاد روانی شدیدی به دنبال دارد.

دکتر نوذر نخعی، استاد پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم‌‌پزشکی کرمان با بیان اینکه گل قدرت بالاتری نسبت به حشیش دارد، اعلام می‌کند که یکی از علل شایع بستری در بیمارستان‌های روانپزشکی مصرف گل و ماری‌جوانا و شیشه است.

او در این‌باره به جوانان هشدار می‌دهد که مصرف گل را سبک نشمارند و به پدران و مادرانی که فرزندشان این مادۀ اعتیادآور را مصرف می‌کند توصیه‌هایی دارد که در ادامه می‌خوانید.

*آقای دکتر، مادۀ مخدر گل چه ویژگی‌هایی دارد؟

گل همان حشیش است اما با پتانسیل و تاثیرگذاری بالاتر. عنصر موثرۀ آن که باعث سرخوشی می‌شود، تی‌اچ‌سی (تتراهیدروکانابینول) نام دارد که چند برابر حشیش بر مغز انسان تاثیر می‌گذارد. گل هم دو نوع است: یا با دست‌کاری گیاهان، غلظت تی‌چی‌اس را بالا می‌برند یا به‌صورت مصنوعی آن را در آزمایشگاه می‌سازند.

*آن نوعی که جوان‌ها به‌صورت سیگاری می‌کشند مشخص است کدام‌یک از این دو است؟

مشخص نیست. هریک از این دو می‌تواند باشد. برای پاسخ به این پرسش، باید گروهی از متخصصان کشاورزی و شیمی، در آزمایشگاه‌هایی مجهز، حداقل سالی دو مرتبه، مواد مخدر مصرفی را رصد و ارزیابی کنند تا مشخص شود که محتوای آن چه تغییری کرده است که هزینۀ چنین اقدامی بالاست و فعلا امکان انجام آن را نداریم. 

*گفتید گل همان حشیش است ولی عامۀ مردم گل و حشیش را متفاوت می‌دانند.

گل و حشیش از یک جنس هستند ولی گل قدرت بالاتری نسبت به حشیش دارد و بسته به اینکه کدام نوع باشد، تاثیرات متفاوت‌تری دارد. برای تولید گل، براساس اصول مربوط به اصلاح نباتات، گیاه را تقویت می‌کنند تا غلظت تی‌اچ‌سی در آن افزایش یابد و هرچه این غلظت بالاتر باشد، اثرات مخرب مصرف آن بیش‌تر خواهد بود.

*با مصرف گل چه اتفاقی در بدن می‌افتد؟

گل مستقیما بر روی مغز تاثیر می‌گذارد و پس از مصرف، فورا یک سری توهمات ایجاد می‌کند و باعث می‌شود که مصرف‌کننده به‌طور موقت از واقعیات فاصله بگیرد و به همین نسبت، رفتارهای متفاوتی از خود نشان می‌دهد.

*آقای دکتر، با وجود اینکه هشدارهای زیادی نسبت به مصرف گل داده شده، اما همچنان عده‌ای فکر می‌کنند مصرف گل خطری ندارد چون اعتیاد ندارد. واقعا گل اعتیادآور نیست؟

اعتیاد یا جسمی است یا روانی. اعتیاد جسمی بدین صورت است که مثلا وقتی فرد معتاد مصرف تریاک را قطع می‌کند دچار نشانه‌هایی از جمله بدن‌درد و تهوع و کم‌خوابی و اسهال می‌شود. ولی آنچه که اهمیت فراوانی دارد، اعتیاد روانی است و به دلیل همین وابستگی روانی است که برخی از افرادی که تریاک را ترک می‌کنند، بعد از چند روز دوباره به مصرف آن برمی‌گردند چون اعتیاد روانی آن‌ها رفع نشده است. گل از آن دسته مواد مخدری است که اعتیاد روانی شدیدی دارد. اینکه می‌گویند اعتیاد ندارد برای این است که وقتی صحبت از اعتیاد می‌شود، در ذهن معمولا اعتیاد جسمی به نظر می‌آید و همه فکر می‌کنند کسی که مصرف نکرد و مثلا بدن‌درد نداشت، یعنی آن ماده، اعتیاد ندارد؛ در صورتی که از لحاظ روانی؛ تا زمانی که فرد نیاز به مصرف آن ماده داشته باشد و اگر مصرف نکند بی‌قرار و پرخاشگر و مضطرب می‌شود اعتیاد وجود دارد. گل از لحاظ جسمی علائم خاصی ندارد ولی از لحاظ روانی علائم آن شدید است.

*آقای دکتر، با توجه به اینکه اعتیاد به گل از لحاظ جسمی علامت خاصی ندارد، خانواده‌ها چه‌طور می‌توانند تشخیص دهند که فرزند‌شان گل مصرف می‌کند؟

مصرف گل باعث می‌شود که بدن و لباس فرد بوی خاصی بگیرد که مشابه سیگار نیست یا اینکه فرد مصرف‌کننده، زمان‌های کوتاهی از خانواده فاصله می‌گیرد و دوباره برمی‌گردد. با مصرف گل، چشم‌ها قرمز می‌شود و فرد خنده‌های بی‌مورد وسرخوشی‌های الکی که قبلا نبوده از خود نشان می‌دهد. اگر هم در مصرف آن تاخیر پیش بیاید، مضطرب و پرخاشگر و بی‌قرار می‌شود. گل باعث کاهش حافظه هم می‌شود، بنابراین، افت تحصیلی از علائم واضح مصرف آن است.

*اگر پدر و مادر با فرزندی که گل مصرف می‌کند مواجه شدند چه باید بکنند؟

باید وقتی فرزند دچار چنین مشکلی شد، دنبال ریشۀ آن باشند. ریشۀ چنین رفتاری را هم در خود پدر و مادر باید جست‌‌وجو کرد نه فرزند. اولین گام این است که پدر و مادر، نگرش خود را اصلاح کنند. باید رفتارهای خود را بررسی  کنند تا بدانند چه کرده‌اند که فرزندشان به مصرف مادۀ مخدر روی آورده است و برای حل مشکل، باید نحوۀ رفتار خود با فرزند را اصلاح کنند. اگر این کار را انجام دادند، امیدی به رفع مشکل هست. اما معمولا پدر و مادر، ریشه و چرایی مشکل را در خود فرزند جست‌وجو می‌کنند و می‌خواهند او را اصلاح کنند و نمی‌دانند ناشی از رفتار نادرست خودشان بوده است. مثلا دقت نکرده‌اند که فرزندشان با چه کسانی مراوده دارد یا محبت کافی به فرزند نداشته‌اند. بنابراین، در چنین شرایطی، پدر و مادر باید بپذیرند سبک رفتار خود را با فرزند اصلاح کنند که مشاوران می‌توانند در این زمینه به آن‌ها کمک کنند.

*اقدام فوری بعد از تشخیص اینکه فرد گل مصرف می‌کند چیست؟ داروی خاصی وجود ندارد یا نباید به مراکز خاصی مراجعه کنند؟

اگر مصرف‌کننده علائم شدید داشته باشد که حتما باید تحت نظر پزشک، دارو مصرف کند. متاسفانه یکی از علل شایع بستری در بیمارستان‌های روانپزشکی مصرف گل و ماری‌جوانا و شیشه است. در چنین مواقعی، فرد دچار علائمی می‌شود از جمله اینکه بسیار پرخاشگر می‌شود، فحاشی یا گریه‌های بی‌مورد دارد یا هذیان‌ می‌گوید و افرادی جلوی چشمش ظاهر می‌شوند که وجود خارجی ندارند یا اجسام را کوچکتر یا بزرگتر از واقعیت می‌بینند که در این صورت، حتما باید به پزشک مراجعه و بستری شود..

*مصرف گل بیش‌تر در جوانان شایع است. درست می‌گویم؟

بله.

*در این‌باره، چه هشداری به جوانان می‌دهید؟

اینکه مصرف گل را سبک نشمارند. کسی که شیشه مصرف می‌کند، ادوات خاصی دارد و همین ممکن است در ذهن او، مقاومت‌ها یا نگرانی‌هایی ایجاد کند ولی گل را به شکل سیگار مصرف می‌کنند و ممکن است فرد خیلی برایش مهم نباشد و آن را سبک بشمارد؛ در حالی که گل از آن دسته موادی است که اگر آن را سبک بگیریم، سیلی محکمی می‌خوریم. تاکید من این است که جوانان گل را دستکم و سبک نشمارند و نگویند خیلی‌ها دارند می‌کشند، پس من هم بکشم. / الف