فردای‌کرمان – گروه اقتصاد: توسعۀ صنایع پایین‌دستی مس یک دغدغه است که بارها از سوی مدیران و صنعتگران این صنعت مطرح شده اما هیچ‌گاه اقدام عملی جدی در این حوزه رخ نداده است.
شهریورماه گذشته اما حرکتی تازه با همکاری دو نهاد صنعت و دانشگاه در شهرستان رفسنجان آغاز شده و قرار است «رویداد ملی توسعۀ صنایع پایین‌دستی مس» آذرماه در رفسنجان برگزار شود.
این حرکت نو، متعهد است با هدف جلوگیری از خام‌فروشی مس، ایجاد ارزش افزوده در مس و بالا بردن اشتغال در کشور و منطقه، کاری را که سال‌ها مطرح بوده، دنبال کند و به نتیجه برساند.
روح‌الله ابوالهادی مدیر امور نوآوری و کسب‌وکار مجتمع مس سرچشمه رفسنجان با اشاره به برگزاری رویداد ملی توسعۀ صنایع پایین‌دستی مس گفت: «این رویداد تلاش می‌کند بستری را برای جلوگیری از خام‌فروشی مس که طی دهه‌ها انجام شده است را فراهم کند تا ارزش افزوده‌ای در کشور از طریق تولید محصولاتی که مس در آنها استفاده شده و در صنایع مختلف بازار دارد، ایجاد شود؛ زیرا مس پس از صادرات و تبدیل به محصولات دیگر با چند برابر قیمت وارد کشور می‌شود».
ابوالهادی در توضیح این رویداد ملی افزود: «طی این رویداد ما تلاش می‌کنیم بتوانیم هم کارها و تلاش‌های علمی که قبلا انجام شده و هم کسانی که از نظر علمی و فناوری می‌توانند کمک کنند تا بخشی از مس که به‌صورت عمده از سوی شرکت ملی صنایع مس ایران صادر می‌شود در داخل ایران تبدیل به محصولات دیگر شود و ارزش افزوده آن بیشتر شود را شناسایی کنیم تا برکت آن هم از نظر ارزش افزوده و ثروت و هم در زمینۀ اشتغالزایی و حل مشکلات اجتماعی برای مردم و جامعه باشد».
وی یادآور شد: «مرکز نوآوری و شتاب‌دهی شهید ستاری و امور نوآوری و کسب‌وکار مجتمع مس سرچشمه رفسنجان که متعلق به شرکت ملی صنایع مس ایران است متولی و برگزارکنندۀ این رویداد ملی هستند و در کنار آن دانشگاه ولی‌عصر(ع) به‌عنوان یک مرکز دانشگاهی، این جذابیت را ایجاد می‌کند که صاحبان ایده امکان استفاده از راهنمایی‌ها و مشورت‌ها را داشته باشند تا ایدۀ آنها کامل‌تر شود و با افرادی که در این حوزه فعالیت کردند، آشنا شوند».
ابوالهادی در گفت‌وگو با خبرنگار فردای‌کرمان اظهار کرد: «در مرحلۀ اول تلاش می‌کنیم فناور‌ها، کسانی که این دانش را دارند یا علاقه‌مند به این دانش هستند، عمدتا جامعۀ دانشگاهی، پژوهشگران و محققان و یا کسانی که قبلا پروژه، پایان‌نامه یا کار تحقیقاتی داشتند را تشویق کنیم تا به بهانۀ برگزاری این رویداد، ایده‌های خود را مطرح کنند».
وی ادامه داد: «اگر ایده کامل شد و قابلیت اجرای آن مشخص شد ما کمک می‌کنیم که امکان تجاری شدن آن فراهم شود و مشخص می‌کنیم که آیا امکان تحقق آن وجود دارد؟ بازار آن تضمین شده است؟ بازار در ایران دارد یا قابلیت صادرات دارد؟ تا یک جذابیت برای سرمایه‌گذار هم داشته باشد».
مدیر امور نوآوری و کسب‌وکار مجتمع مس سرچشمه رفسنجان خاطرنشان کرد: «مس نیز با استفاده از صندوق سی‌وی‌سی که دارد و یکی از کسانی است که سند این رویداد را پذیرفته و جزو همکاران این رویداد است، این قابلیت را گذاشته که بتواند از نظر سرمایه‌گذاری به صاحبان ایده و کسانی که دوست دارند ایده‌هایی که قابلیت اجرایی دارند را در منطقه، شهرستان و استان به تجاری‌سازی و تولید محصول برسانند، کمک بدهد».
وی افزود: «ما کمک می‌کنیم که بازار ایده مطالعه شود و زمینۀ خیلی آماده‌ای را برای معرفی به سرمایه‌گذاران و کسانی که دوست دارند در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند را فراهم کنیم».
ابوالهادی با بیان این‌که این کار برای اولین بار در این حوزه در ایران اجرا می‌شود، گفت: «امیدواریم که این رویداد باعث شروع یک حرکت مداوم و پایدار بشود و مس بتواند در منطقه و کشور یک ارزش افزوده ایجاد کند و صنایع پایین‌دستی مس به معنای واقعی و پایدار شکل بگیرد».
تبدیل مس خام به محصولی با ارزش افزوده
وی در ادامه بیان کرد: «رویداد ملی توسعۀ صنایع پایین‌دستی مس توسط شرکت ملی صنایع مس ایران برگزار می‌شود و سند رویداد را مدیر مجتمع مس سرچشمه رفسنجان به نمایندگی از شرکت ملی صنایع مس با دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان امضا کرده است».
ابوالهادی ادامه داد: «مرکز این رویداد رفسنجان است و دبیرخانۀ رویداد در محل مرکز شتاب‌دهی و نوآوری شهید ستاری رفسنجان یا امور نوآوری و کسب‌وکار مجتمع مس سرچشمه در بلوار طالقانی رفسنجان مستقر است».
وی توضیح داد: «این رویداد به‌صورت سلسله رویداد دیده شده و قرار است یکسری کارهای پایدار و مداوم انجام شود و دبیرخانۀ آن دائمی باشد».
مدیر امور نوآوری و کسب‌وکار مجتمع مس سرچشمه رفسنجان افزود: «دلیل پرداختن به این رویداد این بود که با همۀ اهمیتی که مس در ایران دارد از صنایع پایین‌دستی این صنعت که برای آن ارزش افزوده و اشتغال ایجاد کنند، غفلت شده بود».
وی گفت: «شاید ذهن بسیاری از شهروندان وقتی از صنایع پایین‌دستی مس صحبت می‌شود به سمت نهایتا کارهایی که به‌صورت سنتی روی مس و صنایع‌دستی انجام می‌شود برود اما منظور از صنایع پایین‌دستی مس در این رویداد، تمام محصولات پر کاربردی است که در حال حاضر در خودروسازی، صنایع پاک و حتی ساختمان‌سازی و ... استفاده می‌شود و یا در آینده تولید می‌شوند و یکی از ماده‌های اصلی تولید آن محصول، فلز مس است و این محصول چشم‌انداز آینده هم دارد یعنی با توجه به تغییرات تکنولوژی و فناوری که در دنیا صورت می‌گیرد، پیش‌بینی می‌شود که این محصولات باید هنوز تولید شوند، بازار دارد و مورد استفاده قرار می‌گیرد».
وی ادامه داد: «ما یکی از بهترین مس‌های دنیا را تولید می‌کنیم، به خارج از کشور می‌فرستیم و آن‌جا برای ساخت محصولاتی استفاده می‌شود که ارزش افزودۀ بالایی دارند».
ابوالهادی اظهار کرد: «اگر کاری که ما پیش‌بینی کردیم درست پیش برود، خیر و برکت آن خیلی زیاد است. اگر بتوانیم این طرح را درست معرفی کنیم و به فناوران، صاحبان علم و دانش و همچنین سرمایه‌گذاران و کسانی که کار اقتصادی انجام می‌دهند و بنگاه‌های اقتصادی دارند، ارائه بدهیم اتفاق خیلی خوبی رخ می‌دهد».
وی توضیح داد: «فلز مس یکی از محصولات استراتژیک دنیا است و پیش‌بینی می‌شود استفاده از آن در آینده نیز ادامه دارد و ما هم یکی از تولیدکنندگان مس دنیا هستیم و رتبۀ خوبی در ذخایر داریم، چه بهتر که ذخایر را خودمان تبدیل به محصولی بکنیم که دارای ارزش افزوده باشد».
تمدید مهلت ارسال ایدهها
مدیر امور نوآوری و کسب‌وکار مجتمع مس سرچشمه رفسنجان در ادامه خاطرنشان کرد: «این رویداد اولین بار در شهریورماه امسال رونمایی و اعلام شد و در این اعلام از پژوهشگران و صاحبان ایده درخواست شد که مشارکت کنند و اگر طرح و ایده‌ای دارند به این مرکز عرضه کنند».
وی افزود: «یکی از ویژگی‌های این رویداد این است که دانش تجربی که در صنعت مس وجود دارد و مراکز دانشگاهی که در کنار این رویداد هستند، کمک می‌کنند که طرح کامل‌تر و کاربردی‌تر شود و ما صرفا یک داوری انجام نمی‌دهیم، بلکه طرح‌های ارائه‌شده راهنمایی می‌شوند تا کاربردی‌تر شوند و به سمتی که قابلیت اجرا داشته باشند هدایت می‌شوند».
ابوالهادی بیان کرد: «بسیاری از پژوهش‌ها و تحقیقات علمی صرف این‌که یک پژوهش هستند، ارزشمندند و نتایج آنها بارارزشی دارد، اما ما می‌خواهیم ایده‌هایی را پیش ببریم و معرفی کنیم که قابلیت اجرایی شدن و تولید یک محصول را دارند و بازار آن هم تضمین است».
وی گفت: «مخاطبان این رویداد، پژوهشگران، صاحبان ایده، دانشگاهیان، فناوران حقیقی و حقوقی، مراکز پژوهشی، پارک‌های علم و فناوری و در مرحلۀ بعد اتاق‌های بازرگانی هستند زیرا بخشی از کسانی که دارای سرمایه هستند و سرمایۀ آنها در اقتصاد کشور در حال چرخش است مخاطبان رویداد هستند و ما می‌توانیم ادعا کنیم که این حوزه بسیار برای سرمایه‌گذاران جذاب است».
وی از تمدید مهلت ارسال ایدهها به دبیرخانه رویداد ملی توسعۀ صنایع پایین‌دستی مس خبر داد و گفت: «علاقه‌مندان می‌توانند تا 24 آذر که هفتۀ پژوهش است طرح‌های خود را ارائه بدهند».
مدیر امور نوآوری و کسب‌وکار مجتمع مس سرچشمه رفسنجان در عین حال تاکید کرد: «وقتی سلسله رویداد تعریف کردیم یعنی این رویداد هیچ پایانی ندارد و برای گام اول تا 24 آذرماه فرصت ارسال ایده وجود دارد».
مالکیت معنوی صاحبان ایده حفظ می‌شود
وی توضیح داد: «پس از دریافت ایدهها کمک می‌کنیم که آنها کامل شوند اما با توجه به این‌که هر رویدادی باید جذابیت داشته باشد، چند ایده را به‌طور خاص و ویژه مورد حمایت قرار می‌دهیم و چیزی شبیه جایزه به آنها اهدا می‌شود ولی قطعا همۀ ایدهها معرفی می‌شوند».
ابوالهادی با تاکید بر این‌که مالکیت معنوی همۀ صاحبان ایده حفظ می‌شود، گفت: «ایدۀ ارائه شده ثبت می‌شود و یک شمارۀ پیگیری از سایت ما دریافت می‌کنند و در زمانی که قرار است ایده تجاری‌سازی شود و در کارهای فنی و تخصصی در ارزیابی شرکت‌ها، ایده نیز ارزش‌گذاری می‌شود».
وی خاطرنشان کرد: «ایده‌هایی که انتخاب می‌شوند را ناچار هستیم رتبه‌بندی کنیم - گرچه کاش می‌توانستیم این کار را انجام ندهیم - طبیعتا آن‌هایی که برتر هستند اعتماد بیشتری در سرمایه‌گذاری و کارهای بعدی برای آنها ایجاد می‌شود».
وی ادامه داد: «ما قصد داریم از سرمایه‌گذاران دعوت کنیم که بیایند و ایدهها را در قالب برخی رویدادها ببینند. این ایدهها به کسانی که توانایی اجرای ایده را دارند ارائه می‌شود و حتی ممکن است برخی ایدهها به مراکز دانشگاهی نیز معرفی شوند تا پژوهش آنها کامل‌تر شود».
مدیر امور نوآوری و کسب‌وکار مجتمع مس سرچشمه رفسنجان در پاسخ به این سوال که پس از آن‌که سرمایه‌گذار ایده را پسندید و حاضر به سرمایه‌گذاری شد چه کاری انجام می‌دهید، گفت: «در این سلسله رویدادها، باتجربه‌ترین افراد، سرمایه‌گذاران هستند که حوزۀ کاری را خیلی بیشتر از ما می‌شناسند و استاد هستند زیرا عملیاتی کار می‌کنند و آنها نیاز به کمک ندارند و ما فقط باید اعتماد آنها را جذب کنیم تا در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند و بزرگ‌ترین کمک ما به این افراد معرفی ایده است».
وی یادآور شد: «مراحل این رویداد یک اعتماد ایجاد می‌کند تا سرمایه‌گذار با خاطری آسوده و مطمئن به سمت اجرایی کردن آن بیاید».
وی خاطرنشان کرد: «ما حتی برای برخی ایدهها اقدامات کارگاهی را نیز انجام دادیم و کمک کردیم محصول اولیه تولید شده تا سرمایه‌گذاران راغب شوند سرمایۀ خود را در حوزۀ پایین‌دستی مس به کار بگیرند».
صاحب ایده قرار نیست کارخانه‌دار باشد
ابوالهادی افزود: «قصد داریم این الگو را نیز ایجاد کنیم که صاحب ایده قرار نیست خودش کارخانه‌دار باشد بلکه باید ایدۀ خود را آماده در اختیار کسی قرار دهد که نظام بازار را می‌شناسد و سرمایه را هم دارد».
وی تاکید کرد: «دنبال این هستیم این رویداد سبب شود که حداقل هاب آموزشی در رفسنجان شکل بگیرد و کسی که در ایران یا منطقه بخواهد حول صنایع پایین‌دستی مس کار مطالعاتی انجام دهد، مرکز مطالعاتی آن در این منطقه و در کنار سه معدن مس استان کرمان یعنی سرچشمه، درآلو و شهربابک باشد».
وی گفت: «همچنین دنبال این هستیم که پایگاهی هم از نظر پژوهشی و مطالعاتی و هم صنعتی در منطقه ایجاد کنیم و شمال استان کرمان مرکز ملی این اتفاقات بشود».
مدیر امور نوآوری و کسب‌وکار مجتمع مس سرچشمه رفسنجان همچنین بیان کرد: «مس بعد از ارائۀ طرح به سرمایه‌گذار آن را رها نمی‌کند زیرا این جذابیت برای شرکت ملی مس وجود دارد و مدیران ارشد مس به این موضوع توجه ویژه دارند».
وی ادامه داد: «ممکن است اجرایی شدن برخی ایدهها در اشل شرکت ملی مس باشد قطعا پیشنهاد می‌دهیم و ترغیب می‌کنیم که شرکت ملی مس هم ورود کند و امیدواریم که ایده‌هایی بیاید که لازم باشد خود مس و شرکت‌های زیرمجموعۀ صندوق بازنشستگی مس یا شرکت‌های وابسته به مس آستین بالا بزنند».
وی اظهار کرد: «در بسیاری از ایدهها نیاز به ورود مس نیست و صنعتگران و کسانی که بنگاه‌های اقتصادی صنعتی دارند می‌توانند ورود کنند و بعضا ممکن است یک کارگاه کوچک ایجاد کنند ولی ارزش افزوده به‌خاطر آن محصولی که روی آن دست می‌گذارند خیلی زیاد باشد».
توجه به حوزۀ صنایع‌دستی مس در رویداد
خبرنگار فردای‌کرمان با اشاره به این‌که در موضوع تجاری‌سازی و عملی شدن ایدهها به دستگاه‌های اجرایی نیاز دارید پرسید: «چقدر با این نهادها ارتباط دارید و سازمان‌های دولتی چقدر همکاری و استقبال داشتند؟»؛ ابوالهادی پاسخ داد: «در این رابطه با منطقۀ ویژه رفسنجان تفاهم‌نامه امضا کردیم و منطقۀ ویژه هم به‌طور کلی پذیرفته که ورود کند و در مراحل بعدی زمین در اختیار قرار بدهد».
وی ادامه داد: «همچنین همکاران دبیرخانه پیش‌بینی کردند به‌مرور که رویداد پیش می‌رود با حضور در ادارات مرتبط پرزنت داشته باشند. در حال حاضر نیز ارتباطاتی گرفتیم و موضوع را معرفی کردیم».
وی بیان کرد: «اگر اقدام عملی کمتر انجام شده برای این است که خودمان هم اول راه بودیم و باید منتظر باشیم و بببینیم چه تعداد ایده ارسال می‌شود. وقتی مطمئن شدیم که یکی دو ایده را می‌توانیم به نتیجه برسانیم، در برنامه داریم که از همۀ کانال‌هایی که می‌توانیم در شهرستان و استان استفاده کنیم تا حداقل آنها را در جریان قرار دهیم».
مدیر امور نوآوری و کسب‌وکار مجتمع مس سرچشمه رفسنجان افزود: «رسانه‌ها به ما در این مسیر کمک کنند زیرا بخشی از افراد، مخاطبان رسانه‌ها هستند و در نتیجه رسانه‌ها می‌توانند به معرفی این رویداد کمک کنند».
وی گفت: «متاسفانه اتفاقات مشابه این رویداد با عناوین مختلف زیاد برگزار می‌شود که دیده می‌شوند اما خوانده نمی‌شوند. به طور خاص احساس می‌کنم اتاق بازرگانی می‌تواند خیلی کمک کند. تلاش‌هایی هم در این رابطه با اتاق بازرگانی رفسنجان و کرمان انجام شده اما هنوز نتوانستیم اعتماد لازم را ایجاد کنیم و شاید ایراد از ما باشد. ضمن این‌که سعی داریم در جلسات شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی تیزر معرفی این رویداد را پخش کنیم».
خبرنگار فردای‌کرمان پرسید: «به جز کاربرد مس در صنایع جدید، به‌صورت سنتی نیز صنایع پایین‌دستی مس از گذشته وجود داشته که بعضا جنبۀ هنری هم تولید می‌شوند و امروز ارزش آنها در کالاهای صنایع‌دستی مورد توجه است و کرمان از استان‌هایی است که در این زمینه دارای تجربه، سابقه و دانش است. شما توجهی به داشته‌های گذشتۀ ایران دراین رویداد داشتید؟».
ابوالهادی پاسخ داد: « این تولیدات در بحث صنایع خلاق مطرح شده، زیرا پتانسیل صادرات دارند».
وی افزود: «دانش و تجربۀ کار موجود است و سالیان سال خودش را حفظ کرده است و ایراد کار در بازار آن‌هاست. خاستگاه این محصولات ایران است اما الان ترکیه یا چین تولید می‌کنند و به کشور ما وارد می‌کنند».
وی خاطرنشان کرد: «این رویداد می‌تواند مطالعاتی در حوزۀ بازار و صادرات این محصولات انجام دهد و طبیعتا یکی از بخش‌هایی که می‌تواند برای مس ارزش افزوده ایجاد کند این صنایع هستند که متعلق به ما هستند و می‌توانیم آن را صادر کنیم، زیرا دانش و تجربۀ چند صد سالۀ آن را خودمان داریم و ارزش آن از هر چیزی در صنایع پایین‌دستی برای ما بیشتر است و می‌توانیم محصولات نو و خلاقانه در این زمینه ایجاد کنیم».
مدیر امور نوآوری و کسب‌وکار مجتمع مس سرچشمه رفسنجان گفت: «در حوزه‌های هفت‌گانۀ رویداد در بخش صنایع غیرالکتریکی، موضوع صنایع‌دستی دیده شده و اگر ایده‌ای در این زمینه باشد این سلسله رویداد می‌تواند در بخش‌های نوآوری و تجاری به آن کمک کند و آن را به سرمایه‌گذار وصل کند».
وی تاکید کرد: «حفظ دانش بومی خیلی مهم است و در تنظیم سند رویداد در بخش صنایع غیرالکتریکی این بخش دیده شده است».
راه‌های ارتباط با دبیرخانه
ابوالهادی در پایان گفت: «کسانی که تمایل دارند در این رویداد شرکت کنند می‌توانند از طریق سایت sarcheshmeh.nicico.com/event و یا شماره تلفن تلفن: 03434261403 و09102293363 با دبیرخانه رویداد ارتباط برقرار کنند و سوالات خود را در این زمینه مطرح نمایند و از راهنمایی‌های کارشناسان ما استفاده کنند».
وی یادآور شد: «از همۀ افرادی که با حوزه رویداد مرتبط هستند خواهش می‌کنم اعتماد داشته باشند و مطمئن باشند که اعتماد آنها به‌جا خواهد بود. یک کار اصولی شروع شده و ان‌شاالله به‌مرور با رفع ایرادات بتواند یک حرکت پایدار در کشور ایجاد کند».
وی بیان کرد: «سند رویداد با عنوان سند فنی و اجرایی سلسله رویداد ملی توسعۀ صنایع پایین‌دستی مس، به امضای مدیرمجتمع مس سرچشمه به نمایندگی از شرکت ملی مس و رئیس دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان رسیده است. اعتبار این رویداد به شرکت مس و جامعۀ دانشگاهی است. این سند اولیه است و باور داریم که این سند ممکن است در ویرایش‌های بعدی اصلاح شود».
ابوالهادی افزود: «اما در حال حاضر این سند مبنای کار ماست و در سایت گذاشته شده است و کسانی که ایراداتی در سند مشاهده می‌کنند می‌توانند این موارد را با دبیرخانه در میان بگذارند».
*منتشرشده در استقامت شماره 831
نظر خود را بنویسید