گروه اقتصاد ـ دولت و بخش خصوصی دور یک میز نشستند و سنگهای خود را واکندند. دولت از کاهش کیفیت فرش خوشنام کرمان و سیر نزولی صادرات در این بخش انتقاد کرد و فعالان بخش خصوصی از استمرار بیمهری و بیاعتنایی دولت و تصمیماتی که کار را بر فرش دستباف سختتر میکند.
به گزارش خبرنگار فردایکرمان، صبح شنبه هفدهم آذرماه، کمیته فرش دستباف کرمان با حضور رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت شمال استان و جمعی دیگر از مسئولین این سازمان تشکیل شد. بیشتر وقت این جلسه اما در اختیار فعالان صنعت فرش استان قرار گرفت تا از مشکلات و مسائل خود بگویند.
در این جلسه، خواجهحسینی از فعالان پیشکسوت فرش استان کرمان تصریح کرد: «خرابی فرش از ما نیست. از خود دستگاههای دولتی است».
وی با بیان اینکه حدود 70 سال در این صنعت فعالیت میکند، اظهار کرد: «عمدهی خرابی فرش ما از دولت شروع شد. در سال 74 گفتند فرش کرمان بیگره است و میکروب دارد و با این کار، تولید و صادرات را از کرمان گرفتند و اینها مقدمهی خرابی فرش صادراتی کرمان شد و از طرفی، فرش تبریز را رونق دادند».
وی افزود: «در گذشته تولید در حدی بود که خود من، در سه ماه، 10 کانتینر فرش به خارج از استان میفرستادم. در کرمان روزی نبود کسی از تهران نیاید قالی بخرد. همه را دولت خراب کرد و گفت قالی کرمان میکروب دارد و فرش تبریز را بالا بردند».
وی گفت: «دولت باید با ما همکاری داشته باشد. الان تولید ما خیلی بهتر شده و فرشهایی بافته میشود که 120 جفت است ولی برای صادرات خوب نیستند. برای تولید صادراتی، باید همکاری بهتری داشته باشیم نه که در جلسات بنشینیم و حرف بزنیم و برویم تا جلسهی بعدی!».
این پیشکسوت فرش استان کرمان ادامه داد: «در قدیم هر بافندهی کرمانی، در خانهی خود ریسندگی و رنگرزی و بافندگی داشت. امروز اما داریم از یزد و دیگر استانهایی ریس میآوریم که مربوط به فرش نیست. یک کارخانهی ریسندگی در کرمان داشتیم که الان خوابیده است».
وی با تاکید بر احیای نقشههای قدیمی فرش گفت: «خرابیهای فرش از سمت دولت است نه ما».
تا دولت تغییر رویکرد ندهد، مشکلات پابرجاست
عطاالله شفیعیپور؛ رئیس اتحادیه تعاونیهای شهری فرش دستباف استان کرمان نیز از برخی تصمیمات دولت دربارهی فرش انتقاد کرد.
وی گفت: «تاکنون دربارهی فرش جلسات زیادی در سازمان صنعت، استانداری و انجمنها برگزار شده ولی هرگز خروجی قابل توجهی نداشته است». وی با تایید اظهارات خواجهحسینی اظهار کرد: «مقصر اصلی دولت بود که فرش کرمان به این روز افتاد. در مقطعی دولت بهجای همراهی، آمد با بخش خصوصی مقابله کرد و جهاد سازندگی شد متولی فرش. تولیدکنندگان خصوصی و کسانی که در این بخش کار میکردند اما نتوانستند با تولیدات مورد حمایت جهاد رقابت افتصادی داشته باشند؛ چون بخش خصوصی هزینههای جاری داشت و با فرشی که با امکانات جهاد سازندگی تولید میشد توان رقابت نداشت».
وی سپس با طرح این پرسش که الان در این جلسه، نمایندهی بافندگان فرش کیست؟ و با پاسخ «هیچکس» به این پرسش؛ ادامه داد: «آمدهاند اتحادیهی مسگری و بافندگان و فرشفروشان را در هم ادغام کردهاند. در حالیکه سنخیتی بین منافع این گروهها وجود ندارد. این هم کار دولت است».
شفیعیپور دربارهی عملکرد دولت در بحث بیمهی بافندگان فرش نیز انتقاداتی را مطرح کرد. وی گفت: «در تبریز خواروبارفروشان بیمه بافندگی شدند و با این کار، سهمیهی استان ما را گرفتند. با کسانی که بیمه هستند هم رفتار درستی نمیشود؛ تامین اجتماعی اگر ببیند خانهی یک بافنده، نمای سنگ دارد، سهمیهاش را قطع میکند!». وی تصریح کرد: «تا وقتی دولت در استان چنین ذهنیتی داشته باشد مشکل فرش حل نمیشود». وی گفت: «از دولت خواهش میکنم به بحث فرش بهصورت تخصصی وارد شود و دخالت تخصصی داشته باشند».
فرش کرمان حمایت مالی نیاز دارد
علیرضا زندی، مسئول اتحادیه فرش دستباف رفسنجان نیز در این جلسه ضمن برشمردن برخی از مشکلات فرش تصریح کرد: «همهی مسائل ما به یک مشکل اساسی برمیگردد و آن نبود اعتبارات مالی است. اینکه از مشکلات بگوییم و دولت هیچ کمکی نکند فایدهای ندارد. من خودم وقتی میخواهم کارگاه متمرکز فرش بزنم و میبینم دولت کمکی نمیکند، دلسرد میشوم و کار را رها میکنم». وی خطاب به مسئولان دولتی اظهار کرد: «اگر میخواهید کاری برای فرش استان انجام دهید، فقط کمک مبلغی بکنید».
اتحادیه مصالح ساختمانی متولی فرش انار
مهدی تهرانی؛ رئیس اتحادیه فرش دستباف شهرستان انار نیز در این جلسه عملکرد دولت در حوزهی بیمهی بافندگان و ادغام اتحادیهها را مورد انتقاد قرار داد.
وی با بیان اینکه در شهرستان انار بهدلیل مشکلاتی که در محصول پسته پیش آمده، افراد زیادی به صنعت فرش برگشتهاند، گفت: «در این شهرستان 40 هزار نفری سه هزار بافنده داریم؛ اما اتحادیهی فرش را با اتحادیهی مصالح ساختمانی ادغام کردهاند! و برداشت ما این است که دولت با چنین تصمیماتی، ارزش و حرمتی برای صنعت فرش قائل نیست». تهرانی افزود: «در انار 368 نفر بیمهی فرش هستند که شاید 100 نفرشان بافندهی واقعی باشند. آژانسدار در انار بیمه فرشبافی شده است و تامین اجتماعی هم سهمیه ندارد تا بافندگان واقعی که بیمه نیستند را تحت پوشش قرار دهد». وی با بیان اینکه باید به بافنده بها دهیم تا تولید داشته باشیم، اظهار کرد: «به تامین اجتماعی میگوییم فلانی بافنده نیست. مغازهدار است و بیمهی بافندگی شده؛ میگویند نمیتوانیم آمار بیمهشدگان را پایین بیاوریم».
دولت دخالت نکند
فخری اللهتوکلی؛ مسئول کمیسیون فرش و صنایعدستی اتاق کرمان نیز در این نشست با بیان اینکه متاسفانه روحیهی مشارکت در استان نداریم و بهصورت جزیرهای همه؛ از اتحادیه تا دیگر نهادهایی که درگیر فرش هستند تلاش میکنند، گفت: «ما در بخش فرش در استان انسجام نداریم و حالا سوال من این است سازمان صمت چه زیرساختی ایجاد کرده که ما را زیرچتر خودش بگیرد؟». وی افزود: «در دوران آقای ارجمند و سلطانی فرش و قالی کرمان آیا دولت هم در این بخش حضور داشت؟ نه. بخش خصوصی بوده است. چرا که دولت فقط باید سیاستگذاری کند. دخالت نباید کند».
وی ادامه داد: «خانم دستپاک (رئیس مرکز ملی فرش ایران) به من میگوید که برای رونق شرکت فرش کرمان، یک میلیارد تومان دادهایم و ولی منِ بخش خصوصی از این اتفاق و برنامههای دولت دربارهی این بنا اطلاعی ندارم. چرا باید اینگونه باشد؟».
اللهتوکلی خطاب به مسئولان دولتی تصریح کرد: «کشورهایی مانند ترکیه و هندوستان برای حضور فعالان فرش خود در نمایشگاههای بینالمللی از آنها حمایت میکنند حتی در حد تامین هزینههای رفتوآمدشان. دولت ما چه میکند؟ هرجا دست گذاشته کار را خرابتر هم کرده است».
وی نیز از عملکرد دولت در بیمه بافندگان انتقاد و اظهار کرد: «من یک بافندهی فرش هستم. بیمهام را قطع کردند چون رئیس کمیسیون فرش و صنایعدستی اتاق هستم. در صورتی که دو دورهی هشت ساله افتخاری کار کردهام و بهعنوان بافنده، حق من بود که بیمه باشم».
به گزارش فردایکرمان، در این جلسه، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت شمال استان کرمان وعده کرد که برای حل این مشکلات، جلسات این کمیته را بهطور منظم برگزار خواهند کرد. به گفتهی حسینینژاد، کمیته فرش دستباف استان 10 روز دیگر مجدد تشکیل جلسه خواهد داد.
*دیگر اخبار مربوط به این جلسه در سایت فردایکرمان در دسترس است. واژۀ «فرش» در قسمت پایین این خبر را لمس کنید و همهی اخبار این حوزه را ببینید.
نظر خود را بنویسید