فرمانِ استقبال گرم از گردشگری نوروزی

گروه جامعه ـ گردشگری کرمان حالا می‌تواند سر از گریبان بلند کرده و لبخندی بر لب بنشاند و به حرکت خود شتاب دهد. استاندار کرمان، تا اینجای کار نشان داده که عزم جدی برای رونق این بخش دارد.
او صبح روز پنجشنبه، دو ساعت از وقت خود را صرف گردشگری نوروزی کرد آن هم در حالی‌که روال معمول دولتی‌ها این نیست که از دی‌ماه به بهار بیاندیشند. ماجرا اما به انتشار یادداشتی برمی‌گردد که پیش از این، در سایت «فردای‌کرمان» منتشر شده بود. در این یادداشت که تیتر: «آقای فدایی گردشگری نوروزی را دریابید» دارد، به مشکلاتی اشاره شد که در نوروز و نوروزهای گذشته کرمان در حوزه‌ی گردشگری با آن مواجه بوده است.
محمدجواد فدایی با حضور معاون عمرانی خود، فرماندار کرمان، شهردار کرمان، مدیرکل میراث‌فرهنگی استان و معاون گردشگری او، رئیس سازمان صمت و رئیس اتاق اصناف استان، رئیس انجمن هتل‌داران کرمان و مدیرکل بازرسی استانداری، جلسه‌ی مفصلی تشکیل داد و به همه‌ی مواردی که تذکر داده شده بود پرداخت.
سال گذشته، آن‌طور که آمارها می‌گویند کرمان میزبان چهار میلیون گردشگر / مسافر نوروزی بوده که از این تعداد، تنها 300 هزار نفر در کرمان مانده‌اند و استان نه مقصد سفر، که تنها محلی برای عبور بوده است. اگرچه همواره در آمارهای مربوط به گردشگری در کشور تردید وجود دارد و به اذعان فعالان گردشگری استان، نه در نوروز که در همه‌ی ایام سال نتوانسته سهم و حق خود را از سبد گردشگری کشور بردارد، استاندار کرمان اما برخی از انتقادات این یادداشت را نپذیرفت و مدعی شد که این، اشتباهی بوده که نویسنده مرتکب شده است. او اظهار کرد: «سال گذشته تا جایی من در جریان قرار گرفتم، کرمان از لحاظ گردشگری نوروزی جزو استان‌های برتر بوده و مدیر وقت میراث‌ فرهنگی استان، لوح تقدیری نیز از سازمان میراث کشور دریافت کرده است. من تعجب می‌کنم که در سطح کشور، به ما استان برتر می‌گویند ولی خودمان اینجا بگوییم به داد گردشگری نوروزی برسید. کدام‌یک درست است؟». وی سپس اظهار کرد: «این اولین جلسه‌ی ما نیست. پیش از این در پاسخ به دغدغه‌ها و انتقادات رسانه‌ای جلسه تشکیل داده‌ایم. هدف ما، طرح یک موضوع و چیزی است که دغدغه‌ی ما و شماست و باید به آن رسیدگی کنیم. همه هم حسن نیت دارند تا اقدامی اساسی صورت گیرد و هدف ما این است از این جلسه نتیجه‌ای مطلوب بگیریم».
وی افزود: «به‌طور کلی درباره‌ی همه‌ی مطبوعات تاکید ما بر رعایت دقت است و چیزی که می‌نویسند باید بتوانند درباره‌اش قسم حضرت عباس بخورند. این‌که گاهی چیزی شبهه‌ناک نوشته شود، مشکلی را حل نمی‌کند».
فدایی سپس با اذعان به این‌که میانگین اقامت گردشگران در کرمان پایین است، ادامه داد: «ما در پی این هستیم که برنامه‌های هنری دایمی در کرمان داشته باشیم که هر گردشگری به کرمان می‌آید، بتواند از آن استفاده کند. در نتیجه اقامت هم زیاد می‌شود. یا این‌که قصد داریم آثار موزه‌های دیگر کشور را به کرمان بیاوریم. مثلا موزه هنرهای معاصر تهران را به کرمان بیاوریم یا موزه شیراز را بیاوریم تا با این چرخش موزه‌ها، جاذبه‌های جدیدی در استان ایجاد کرده و میزان اقامت در کرمان بیش‌تر شود».
خبرنگار «فردای‌کرمان» اما با دفاع از آنچه که در یادداشت فوق نوشته بود برخی از مشکلات مورد اشاره‌ی یادداشت را تشریح کرد؛ این‌که خدمات‌دهی در اماکن گردشگری از جمله باغ شاهزاده همواره مورد انتقاد بوده است؛ از پارکینگ گرفته تا سرویس بهداشتی و بازارچه‌های نوروزی پرمسئله‌ی حاشیه‌ی باغ، این‌که در بیابان لوت هم باید فکری به‌حال خودروهای گردشگران و حجم بالای ورودی در ایام پیک سفر کرد، این‌که وقتی تمام کشور به آمار گردشگران تردید دارند چرا در استان این تردید عجیب می‌نماید؟ این‌که اگر نوروز امسال، 10 میلیون نفر هم به کرمان آمده باشند؛ مهم این است که مقامات بگویند چه نفع اقتصادی برای استان داشته وقتی اقامت کاهش پیدا کرده، این‌که هتل‌های بخش خصوصی در رقابتی که دستگاه‌های دولتی به راه انداخته که تعبیر ناجوانمردانه برای آن استفاده می‌کنند گرفتار شده‌اند و آموزش‌وپرورش با تبلیغات گسترده وارد بازار گردشگری شده، این‌که شهر کرمان در نوروز امسال، رنگ و روی نوروزی نداشته و این، انتقاداتی از سوی مردم را هم داشته است و این‌که راهنمایان حرفه‌ای گردشگری در ایام نوروز امسال به‌دلیل آنچه که انجمن صنفی، عدم پرداخت معوقات سال‌های قبل اعلام کرده حاضر به حضور در اماکن تاریخی نشدند و به گفته‌ی رئیس این انجمن کسانی جایگزین شدند که اطلاعات غلط به مردم می‌دادند را یادآوری و تصریح کرد که چنانچه در یادداشت فوق، ایراداتی وجود داشته، چرا دستگاه‌های دولتی در مدت حدود دو هفته‌ای انتشار آن، در قالب توضیح، جوابیه یا تکذیبیه نسبت به اصلاح آن اقدام نکرده‌اند تا جلسه‌ای در این سطح برای آن تشکیل نشود؟
پس از این اما، استاندار کرمان از مدیران خواست تا درباره‌ی این موارد توضیحات خود را بدهند.
سیدمصطفی آیت‌الهی موسوی، معاون عمرانی استاندار، درباره‌ی آمارهای پرتردید گردشگری که در یادداشت به آن اشاره شده بود، گفت: «هرساله ستاد تسهیلات سفرهای نوروزی در استان تشکیل می‌شود که این ستاد، کارگروه‌هایی دارد و مسئول کارگروه اطلاع‌رسانی و آمار را در نوروز امسال، آقای سنجری (مدیرکل اقتصادی استانداری کرمان) برعهده داشت. این‌که به فاصله‌ی زیاد آمار گردشگران ورودی و اقامت در نوروز اشاره کردید درست است. ما چهار میلیون ورودی و تنها 300 هزار اقامت داشتیم. اما آیا این‌ها نسبت به سال قبل، افزایش داشته یا خیر؟».
وی سپس با اذعان به وجود برخی ایرادات و نواقص افزود: «دو سال است که جهاد دانشگاهی استان را مسئول کرده‌ایم تا در همه‌ی مناطق گردشگری استان نیرو بگذارند و نقاط قوت و ضعف را استخراج کنند و قرار شد مشکلاتی که در ایام نوروز احصا شده را پیگیری و حل کنیم». موسوی با اشاره به مشکلات ورودی باغ شازده اظهار کرد: «براساس گزارشی که جهاد دانشگاهی داد، این، یکی از مشکلات ماست و حل آن هم جزو دغدغه‌ها بوده است. اما خیلی از کارها را نشد انجام دهیم. هماهنگ کردیم بخشدار ماهان این محوطه را ساماندهی و پروژه را مدیریت کند که محدودیت‌هایی داشتند و نتوانستیم کار را به نتیجه برسانیم».
غلامرضا فرخی؛ مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان نیز در این جلسه، با بیان این‌که یکی از دغدغه‌های ما در کرمان مطالبه‌گری است، افزود: «یکی از کارهای ما این است که حوزه‌ی گردشگری نقد شود تا بتوانیم مشکلات را حل کنیم». وی ادامه داد: «در نوروز امسال، ضعف و قوت‌هایی داشته‌ایم و داریم فکر می‌کنیم چه کنیم تا بهتر شود. همکاران ما در ایام نوروز بسیار زحمت می‌کشند و از بهترین ساعات خود برای این‌که امور را پیش ببرند وقت می‌گذارند».
وی سپس با اذعان به مشکلات خدماتی در باغ شاهزاده ماهان اظهار کرد: «ما نسبت به این مسائل، بی‌تفاوت نیستیم ولی ضوابط یونسکو اجازه نمی‌دهد که هرکاری خواستیم انجام دهیم و شرایط و ضوابطی داریم که نمی‌توانیم کار کنیم».
وی همچنین در پاسخ به انتقاد از برگزاری نمایشگاه و بازارچه‌ در محوطه‌ی بیرون باغ شاهزاده اظهار کرد: «من هم مخالف این بازارچه‌ هستم و هر ساله، تحت فشار برخی، این بازارچه برپا شده که امیدواریم امسال، با حمایت استانداری بتوانیم تصمیم لازم را در این‌باره بگیریم».
مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان افزود: «پارکینگ ورودی باغ باید ساماندهی شود. همچنین، سرویس بهداشتی سیار قرار است در این محل قرار دهیم».
فرخی در ادامه، درباره‌ی شیوه‌ی تهیه‌ی آمار گردشگران نوروزی توضیح داد و گفت: «ما در ورودی‌های استان، کانکس و چادرهایی داریم که پلاک ماشین‌ها را یادداشت کرده و براساس پلاک‌های غیربومی و ظرفیت هر خودرو، آماری را محاسبه می‌کنند. این آمار از 28 اسفندماه تا 16 آذرماه و در پنج ورودی انار، سیرجان، بم، راور و جیرفت گرفته می‌شود».
سیدعلی معین‌زاده، از پیشکسوتان گردشگری استان و رئیس انجمن هتل‌داران کرمان اما گفت: «من از سال‌های دهه‌ی هفتاد آمار اقامت هتل‌ها را دارم. باید بگویم که متوسط اقامت دارد در استان کاهش می‌یابد. همین نوروز امسال، 55 درصد ظرفیت هتل‌های ما اشغال بود در حالی‌که بهترین فرصت برای هتل‌ها در نوروز است». وی تصریح کرد که آمار گردشگری در استان مشکل دارد.
پس از بحث درباره‌ی این مسائل، بنا به پیشنهاد استاندار کرمان مصوب شد که آمارهای نوروز امسال براساس سه آیتم شامل آمار ورودی، آمار بازدید از جاذبه‌های گردشگری و آمار نفر ـ اقامت اعلام شود و بیش‌ترین اهمیت در این سه دسته آمار، مربوط به نفر ـ اقامت خواهد بود.
همچنین فدایی گفت که اداره کل میراث فرهنگی استان تا 10 روز آینده (از تاریخ این جلسه) لیستی را به استانداری ارایه و اعلام کند که بناهای تاریخی استان که مورد بازدید گردشگران قرار می‌گیرد از لحاظ وجود یا عدم وجود رستوران، وضعیت سرویس بهداشتی و پارکینگ چگونه هستند تا درباره‌ی آن تصمیم‌گیری شود. همچنین درباره‌ی به‌کارگیری راهنمایان حرفه‌ای گردشگری قرار شد اداره کل میراث مشخص کند چه تعداد نیرو و چه میزان هزینه برای این مسئله نیاز دارد و به استانداری کرمان آن را اعلام کند.
به گزارش فردای‌کرمان همچنین، یکی از نکات مورد اشاره در یادداشت، استفاده از شعار «به بزرگ‌ترین مهمانخانه‌ی ایران خوش آمدید» بود که استاندار کرمان تاکید کرد با نظر فعالان فرهنگی و افراد صاحب ایده و نظر در این‌باره تصمیم گرفته و شعاری متناسب با واقعیات استان تهیه شود.
در این جلسه همچنین، سیدمهران عالم‌زاده، شهردار کرمان، در پاسخ به نقد فردای‌کرمان که نوروز امسال شهر کرمان حال‌وهوای عید نداشت توضیحاتی داد.
او گفت: «برای نوروز امسال همه‌ی اقداماتی که شهرداری کرمان در سال‌های گذشته انجام می‌داده را انجام دادیم و حتی در خط‌کشی معابر رکورد را زدیم. تنها چیزی که زیربار آن نرفتیم، هزینه‌ی سنگین المان‌ها و سفره‌های نوروزی بود که برای آن ارقام عجیب و غریب و چند میلیاردی دادند و چون وجهه‌ی هنری کافی نداشتند، زیر بار اجرای آن نرفتیم».
وی افزود: «برای نوروز امسال هم کارهایی انجام می‌دهیم به میزان زیادی بستگی به این دارد که استانداری چه‌قدر به شهرداری کمک کند. تاکنون اما، ساماندهی ورودی‌های شهر آغاز شده و چند پارک جدید و زیرگذر آزادی و روگذر ابوذر نیز تا نوروز به بهره‌برداری می‌رسد». شهردار کرمان ادامه داد: «قصد داریم تعدادی کنسرت بزرگ موسیقی در ایام نوروز در استادیوم‌های ورزشی کرمان و به‌صورت رایگان برگزار کنیم که اگر استانداری کمک و تایید کند، این اتفاق خواهد افتاد».
استاندار کرمان نیز گفت که قرار است در دهه‌فجر ارکستر ملی ایران دو شب در کرمان اجرا داشته باشد. شاید بتوانیم همین گروه را در نوروز هم در کرمان داشته باشیم. وی همچنین اظهار کرد که در ایام نوروز، هر شب، در کرمان و دیگر شهرهایی که امکانات آن وجود دارد، برنامه‌های فرهنگی باید اجرا شود. در گالری‌ها و پلاتوهای شهر کرمان و دیگر شهرها در ایام نوروز فعال شوند.
همچنین در این جلسه، استاندار کرمان در پاسخ به انتقاد خبرنگار و دبیر تحریریه فردای‌کرمان (اسما پورزنگی‌آبادی) مصوب کرد که درباره‌ی حفاظت از آثار تاریخی به‌دلیل ازدحام جمعیت کار کارشناسی انجام شود تا اگر ایرادی وجود دارد رفع شود.
در این جلسه همچنین، علی بابایی، فرماندار کرمان، با تاکید بر این‌که نقش و وظیفه‌ی همه‌ی دستگاه‌ها در حوزه‌ی گردشگری باید مشخص شود، گفت: «باید دنبال این باشیم که چه کنیم تا گردشگری بر فضای اقتصادی استان تاثیر مثبت بگذارد». وی افزود: «در نوروز امسال، تمام مشکلات و ایرداتی که وجود داشت را احصا و برخی را رفع کردیم. مثلا در جاده‌ی شهداد، چند پیچ خطرناک وجود داشت که رفع شده است. یا در نوروز 96 تعدادی سرقت در مجاورت باغ شاهزاده داشتیم که نوروز امسال، با نصب دوربین به یکی، دو مورد محدود شد. همچنین در نوروز امسال، ستاد تسهیلات سفر را تعطیل نکردیم و مرتب امور پیگیری و رصد می‌شد».
وی با تاکید بر این‌که نخستین کاری ما باید انجام دهیم معرفی کرمان است، ادامه داد: «در حوزه‌ی گردشگری، نقش رسانه‌ها و بخش خصوصی نیز باید دیده شود». بابایی همچنین در پاسخ به اظهارات شهردار کرمان گفت که هرگز در زمان شهرداری ما، سفره‌ی هفت‌سین دو، سه میلیاردی اجرا نشد و کارهایی که بود کادرامانی شهرداری انجام می‌داد.