مرور چهار سده تاریخ و اندیشه‌های سیاسی

گروه فرهنگ و هنر - لی‌لا سازگار مترجم و پژوهشگر که هفته‌ی گذشته در شب فرهنگی مفرغ در کرمان از او تجلیل به عمل آمد، به تازگی ترجمه‌ی کتاب «آثار بزرگ سیاسی از ماکیاوللی تا روزگار ما» نوشته‌ی ژان‌ ژاک شوالیه و ایو گوشه را روانه‌ی بازار کتاب کرد.
به‌گزارش فردای کرمان، به نقل از ایسنا سراسری، «آثار بزرگ سیاسی از ماکیاوللی تا روزگار ما» با این فصل‌ها همراه است:
«در خدمت حکومت مطلقه»، بررسی «شهریار» اثر ماکیاوللی، «شش کتاب جمهوری» اثر ژان بودن، «لویاتان» از تامس هابز و «سیاست برگرفته از کتاب مقدس» از بوسوئه،
«حمله به حکومت مطلقه»؛ بررسی کتاب‌های «جستاری درباره حکومت مدنی» اثر جان لاک، «روح‌القوانین» اثر مونتسکیو، «قرار داد اجتماعی» اثر ژان‌ژاک روسو و «طبقه عوام چیست؟» اثر سی‌یز،
«پیامدهای انقلاب ۱۷۹۰-۱۸۸۴»؛ بررسی کتاب‌های «تأملاتی درباره انقلاب فرانسه» اثر ادموند برک، «گفتارهایی خطاب به ملت آلمان» اثر فیخته و «دموکراسی در امریکا» اثر الکسی دوتوکویل،
«سوسیالیسم و ناسیونالیسم ۱۸۴۸ تا ۱۹۲۷»؛ بررسی کتاب‌های «مانیفیست حزب کونیست» اثر مارکس و انگلس، «پژوهشی درباره حکومت سلطنتی» اثر شارل مورا، «تأملاتی درباره خشونت» اثر ژرژ سورل، «دولت و انقلاب» اثر لنین، «نبرد من» آدولف هیتلر و «اندیشه مخالف با لویاتان»،
«آزادی، عدالت و دموکراسی در اندیشه معاصر»؛ بررسی کتاب‌های «راه بردگی» و «قانون، قانون‌گذاری و آزادی» اثر هایک، «نظریه‌ای درباره عدالت»، «لیبرالیسم سیاسی» اثر جان رالز و و «قانون و دموکراسی» و دو اثر دیگر از هابرماس.
برپایه‌ی این معرفی، در پیشگفتار کتاب می‌خوانیم: سیر تاریخ را افزون بر رخدادهای بزرگ پاره‌ای از آثار سیاسی برجسته مشخص کرده‌اند و این آثار، بیش از یک‌بار، کم و بیش در درازمدت، در وقوع آن رخدادها سهیم بوده‌اند. در کتاب حاضر می‌کوشیم تا حدودی «تصویر» این‌ آثار برجسته را از زمان رنسانس(با کتاب «شهریار» اثر ماکیاوللی) تا روزگار خودمان رسم کنیم: دوره‌ای طولانی که بیش از چهار سده را در بر می‌گیرد. پس کتاب‌های جمهوریت و قوانین افلاطون و سیاست ارسطو در عهد قدیم و نیز آثار سیاسی معروف دوره‌ی قرون وسطای مسیحیت، خارج از این چهارچوب بسیار گسترده قرار می‌گیرند.
«آثار بزرگ سیاسی»: صفت سیاسی به موضوع اصلی آن آثار و به نقش اصلی دولت در آن صحنه اشاره می‌کند. دولت، سازمان جامعه و پیش از هرچیز، سازمان قدرت در جامعه است. سازمانی که جا دارد آن را توصیف، توجیه، ستایش یا از آن انتقاد کنیم.
دولت، بنا بر ماهیتی که دارد، شخصیت برجسته و مقتدری است که آزمند دست‌اندازی به قلمرو افراد و نیز قلمرو گروه‌های میانجی بین افراد و دولت است، ولی حدود قلمرو قانونی دولت دقیقا کدام است؟ و آیا در اصل چنین قلمرویی وجود دارد. تنها همین پرسش کافی است تا هر اثر سیاسی به موضع‌گیری درباره مسائلی چون سرشت انسان و موقعیت و سرنوشت او که به ترتیب مسائل اخلاقی، فلسفی و دینی هستند، کشانده شود. تاریخ اندیشه‌های سیاسی، که آثار مورد بحث ما مانند حلقه‌های درخشان یک زنجیره‌ی بلند در آن جای گرفته‌اند، اغلب از تاریخ اندیشه‌ها به مفهوم کلی جدا نیست.
منظور از آثار بزرگ، بزرگ به این معناست که این آثار به گونه‌ای عمیق بر شیوه‌ی تفکر معاصران با نسل‌های پس از خود، اثر گذاشته‌اند و خواه به هنگام انتشار و خواه دیرتر، و به‌نوعی با نگاهی به گذشته، دوره‌ای تاریخی را مشخص کرده‌اند. به سخن دیگر، آن‌ها فوری یا پس از مدتی از حالتی سود جسته‌اند که می‌توان آن را طنین تاریخی یا اقبال تاریخی نامید. البته منظور ما به هیچ روی این نیست که این‌ آثار به خودی خود بزرگ هستند، ارزشی مطلق دارند، نقطه‌نظرهاشان غنی است، به درک روشنی از روابط شخصی و اجتماعی دست‌ یافته‌اند و از نظر توانایی بیان کامل به شمار می‌آیند.
همچنین در نوشته‌ی پشت جلد کتاب آمده است: ژان ژاک شوالیه، استاد مسلم اندیشه‌های سیاسی، در این کتاب، که محل برخورد دو رشته اندیشه‌های سیاسی و تاریخ سیاسی است، بررسی درخشانی از ۱۶ اثر بزرگ سیاسی چهار سده گذشته به دست می‌دهد و به توصیف و توجیه و ستایش یا انتقاد از دولت و سازمان و جامعه و بیش از همه ساز و کار قدرت در این‌ آثار می‌پردازد و به کیفیت و وزن هر یک از این‌ آثار سیاسی برگزیده را به خواننده بازمی‌نماید.
در این کتاب، که در فاصله سال‌های ۱۹۴۸ تا ۲۰۱۴ به هشت زبان ترجمه شده و تاکنون بیش از ۲۵۰ بار به چاپ رسیده است، نویسنده با تأکید بر حال و هوا و دوره تاریخی هر اثر، به کمک نقل‌قول‌های طولانی، به شکلی جذاب آن را به خواننده معرفی می‌کند و درون‌مایه‌ی هر اثر را به او نشان می‌دهد. او آثاری را برگزیده است که در دوره مورد نظر طنینی خاص داشته و بر اذهان اثر گذاشته‌اند و پاسخگوی دل‌مشغولی‌ها و اشتیاق‌ها یا امیدهای آن دوران بوده‌اند.
ایو گوشه، شاگرد شوالیه هم با نیت به‌روز کردن این کتاب و با پیروی از سبک استاد خود، سه فصل به این کتاب افزوده است که نظرات سه اندیشمند سیاسی و پرآوازه معاصر (هایک و رالز و هابرماس) را در بر می‌گیرد.
گفتنی است، این کتاب در ۶۷۰ صفحه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۱۰ هزار تومان در انتشارات فرهنگ نشر نو و با همکاری نشر آسیم در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است. /پ