گروه فرهنگوهنر – «همیشه در طول فعالیت ترجمهام حس من این بوده است که کار من چندان جدی گرفته نمیشود. گاهی دوستانم از من میپرسند در زندگی به چه کاری مشغول هستم و وقتی که به آنها میگویم که مشغول ترجمه هستم، میگویند آفرین، سرگرمی خوبی است!(میخندد)؛ اما واقعیت این است که ترجمه برایم سرگرمی نیست. هدفمند کار میکنم و واقعا برای کارم تلاش میکنم». این جملهها را لیلا سازگار، فعال حوزه ترجمه، پژوهش و هنر، جمعه چهارم بهمنماه، در شب نکوداشت خود که با تدارک موسسه فرهنگی مفرغ برگزار شده بود عنوان کرد.
به گزارش فردایکرمان به نقل از استقامت، دوازدهمین شب از سری برنامههای «شب مفرغ» که به مراسم تکریم و ارج نهادن به چند دهه فعالیتهای علمی و ادبی این بانوی مترجم و پژوهشگر اختصاص یافته بود، با استقبال پرشور تعدادی از فرهیختگان علم، هنر و ادب کرمان برگزار شد و در آن سه تن از صاحبنظران عرصهی پژوهش هنر، نقاشی و ترجمه، علیرضا هاشمینژاد، ناصر عربپور و همایون عسکری سیریزی به ایراد سخنرانی پرداختند و در بیان شیوهی روشمند و تأثیرگذار لیلا سازگار، جایگاه او را در حوزهی ترجمهی آثار مهمی که برخی از آنها به مراجع دانشگاهی نیز تبدیل شدهاند، یادآور شدند. سخنرانی لیلا سازگار در مورد آثار و شیوهی ترجمهاش پایانبخش این مراسم بود.
در این مراسم مهدی محبیکرمانی، مدیر موسسه فرهنگی مفرغ از طرح چهرهی لیلا سازگار که توسط علی خسروی استاد و هنرمند پیشکسوت به منظور تقدیر از خانم سازگار کشیده شده بود، رونمایی به عمل آورد.
در بخش دیگری از این مراسم محمّدرضا رجبپور مدیر امور روابط عمومی مس سرچشمه با ابراز خرسندی از برگزاری دوازدهمین شب از شبهای مفرغ، گفت:«وقتی که امشب پا در این سالن گذاشتم برای اولین بار دلم گرفت. دلم گرفت چون هر زمان که به اینجا برای مراسمی میآمدم با آقای سیدعلی میرافضلی میآمدیم. اما امشب ایشان اینجا نبودند. به خودم میبالم که 24 سال شاگرد ایشان بودم. دوست داشتم امشب این را بگویم».
به گزارش استقامت، لیلا سازگار، بانوی مترجم ایرانی، در سال 1328 در تهران زاده شد. دوران کودکی و نوجوانی را در شهر گرگان گذراند و پس از آن برای ادامهی تحصیل دبیرستانی به تهران رفت. دورهی دوم دبیرستان را در رشتهی ادبی دبیرستان نوربخش طی کرد و در ادامه تحصیلات دانشگاهی را در رشتهی علوم سیاسی در دانشگاه تهران به پایان رساند. سپس در سال 1350 به عنوان دانشآموختهی ممتاز در دانشگاه معروف سوربن فرانسه پذیرفته شد. پس از گذراندن کلاسهای دورهی دکترا، کار مطالعاتی پیشتز این دوره را با عنوان «پیشدرآمد انقلاب مشروطه» به پایان رساند، با این چشمانداز که بخشی از تز اصلی دکترای وی با نام «ناسیونالیسم در ایران» باشد. پس از آغاز نگارش تز دکترا این تز به دلیل ازدواج وی در سال 1353 ناتمام ماند. خانم سازگار پس از ازدواج به ایران بازگشت و در «پژوهشگاه علوم انسانی» مشغول به کار شد. کار پژوهشی او در این پژوهشگاه ادامهی مطالعات موضوع تز او بود، ولی پس از مدتی از آنجا که پژوهشگاه تصمیم به تدوین فرهنگنامهای متشکل از مقالات علوم انسانی گرفته بود، کار نگارش پژوهش بار دیگر ناتمام ماند و ایشان به کار ترجمه و تدوین مقالات موردنظر پژوهشگاه مشغول شد.
در سال 1355 نخستین فرزند بانوی مترجم به دنیا آمد و همین امر موجب استعفای او از کار پژوهشگاه شد.
هنوز انقلاب به پیروزی نرسیده بود که بنا شد به همراه همسرش به فرانسه برود و در این فکر بود که از این فرصت برای به پایان رساندن کار نگارش تز دکترای خود بهره گیرد، ولی بروز انقلاب او را از این کار باز داشت. پس از انقلاب و تولد دومین فرزندش در تصمیمی مشترک با همسرش مقیم کرمان شدند. خانم سازگار عروس معروفترین خانوادهی طبیبان کرمانی و همسر مهندس مهدی ایرانی کرمانی، فرزند دکتر علی ایرانی کرمانی، اولین رییس بیمارستان نوریه است.
اقامت خانم سازگار در کرمان فرصتی مناسب برای ادامهی کار ترجمه را برای او فراهم آورد. در این فاصله، ایشان موفق به ترجمه و انتشار 20 کتاب معروف از زبانهای فرانسه و انگلیسی به فارسی شده است. آخرین کار ایشان نگارش کتاب «زنان بین دو انقلاب» با عنوان فرعی «از اندرونی به بیرونی» است که آن را برای انتشار به نشر نو سپرده است.
بیشتر ترجمههای ایشان در زمینهی اندیشه و آرای سیاسی است که برخی هم به عنوان کتاب مرجع چندین بار به چاپ رسیدهاند.
دنیای شیرین بچهداری، آثار بزرگ سیاسی، حکومت، روشهای تحقیق در علوم سیاسی، روشهای کمّی و کیفی تحقیق، سنت روشنفکری در غرب، سفر به کرانههای جیحون، روابط بینالملل و مسئلهی نظم جهانی، رویای خرد (تاریخ فلسفه)، نظریه هنجارگذار و روابط بینالملل، ماهیت و هدف نظریه روابط بینالملل، آرمانگرایی و واقعگرایی، نظریه هنجارگذار و آینده نظم جهانی، سرشت تلخ بشر، دموکراسی سنجیده، اصول نگارش تاریخ، یادداشتهای لئوناردو (در دست چاپ)، نامههای ونگوگ (در دست چاپ) و زنان بین دو انقلاب (در دست چاپ) از جمله آثار او هستند.
گفتنی است، شبهای مفرغ که به بزرگداشت اهالی فرهنگ و هنر کرمان میپردازد تا کنون مراسمی را در تجلیل از مقام علیاکبر اصفهانی، علیرضا هاشمینژاد، محمد میرزایی، داوود نوابی نژاد، محمدعلی آزادیخواه، مسعود احمدی، دکتر سید ابوالفضل ریاضی، سیدمحمدعلی گلابزاده، شهریار رضایی، حبیبه برومند و فرخنده عبدی برگزار کرده است. شبهای مفرغ در سالهای اخیر، با برنامهریزی موسسه فرهنگی مفرغ و با حمایت روابط عمومی مجتمع مس سرچشمه برگزار میشود.
*منتشر شده در هفتهنامه استقامت / شماره ۶۸۱
** خبرهای جداگانهی مشروح سخنان علیرضا هاشمینژاد، ناصر عربپور، همایون عسکری سیریزی و لیلا سازگار در پایگاه خبری فردایکرمان به نشانیهای زیر در دسترس است.
علیرضا هاشمینژاد در شب بزرگداشت لیلا سازگار:سازگار یک مترجم متعهد است
ناصرعربپور در شب بزرگداشت لیلا سازگار: انتخابهای سازگار صادقانه است
همایون عسکری سیریزی در شب بزرگداشت لیلا سازگار: سازگار در ترجمههای خود روشمند است
لیلا سازگار در شب فرهنگی موسسه مفرغ: ترجمه برایم سرگرمی نیست!
***عکس:آتلیه کلک
نظر خود را بنویسید